İlaç - Besin etkileşimi

Bu haftaki konumuzun biraz da güncel hayattan, çok önemsemeyip es geçtiğimiz ama aslında hayati öneme sahip bir konu olan ilaç besin etkileşimi olmasının uygun olacağını düşündüm.

İlaç kullanırken dikkat edilmesi gereken en önemli konulardan biri yediğimiz besinlerle olan etkileşimi. Bu etkileşim bazen ilacın etkisini artıracak yönde bazen da azaltacak yönde olabilir. İlacın etkisinin artması karşılaşacağımız yan etkilerini de artırabilir.

İlacın etkisini birlikte aldığımız besinler dışında başka faktörler de değiştirir. Bunları:

- İlacın veriliş yolu ve zamanı

- Hastanın vücut ağırlığı

- Hastanın yaşı

- Diğer organların hastalığı

- Genetik unsurlar

Olarak sayılabilir.

Aldığımız besinlerin sıcaklığı ve formu da midenin boşalma hızını etkiler. (Örneğin: yağlı katı ve sıcak besinler sindirimi geciktirirken, soğuk ve sıvı besinler sindirimi hızlandırır.)

Sık karşılaşılan ilaç besin etkileşimlerine birkaç örnek vermek istiyorum:

- Demir preparatları --------- çay, süt ve süt ürünleri ----- çayda bulunan tanenler demir ile birleşip çözünmeyen bir bileşim oluşturur, sütte bulunan kalsiyum demirin emilimin azaltır.

- Antikoagülanlar (kanın pıhtılaşmasını engelleyen) ilaçlar ------ k vitaminince zengin besinler (Örneğin; brokoli, Brüksel lahanası, ıspanak, lahana) ----- antikoagülan ilacın etkisi azalır.

- Antidepresanlar ------------ tiramince zengin besinler (peynir, sucuk, sosis, bakla, şarap) ----- tiramin adrenalın benzeri etki göstererek kan basıncını ölümcül seviyede yükseltebilir. Baş ağrısı, kusma, terleme, konvulsiyona sebep olabilir.

- Antihistaminikler (genellikle alerji, üst solunum yolu enfeksiyonu ve alerjik rinitte kullanılır) --------alkolle beraber kullanılırsa ---------- sersemlik, dikkat kaybı ve harekette yavaşlığa sebep olur.

Bronkodilatörler (astım ve koah tedavisinde kullanılır) ------ kafein, kolalı içecekler ---- bu grup ilaçların etkisini azaltır.

Antibiyotikler ----- asitli içecekler, kahve, süt ve süt ürünleri, meyve suları ---- bu grup ilaçların etkisini azaltır, asitli besinler midede antibiyotiğin yaptığı harabiyeti artırır.

İlaç kullanırken unutulmaması gereken birkaç nokta var:

• İlk defa kullanacağımız ilaçların prospektüslerini okuyalım

• Eczaneden ilaç alırken kullanım talimatını dikkatle dinleyelim ve anlamadığımız noktaları mutlaka eczacımıza soralım

• Aksi belirtilmedikçe ilaçları sadece su ile alalım.

• ilaçlarla beraber alkollü içecek almayalım

• İlaçların son kullanma tarihlerini kontrol edip saklama şartlarına uyalım