3-4 Yaş çocukların özellikleri

36-48  ay  arası dönemde çocuklar  başka çocukların onlara eşlik etmelerinden hoşlanırlar.3 yaştakiler oyun zamanının çoğunu, hayali oyunlarla geçirirler.Hayal ile gerçeği ayırt edemezler. Bu tür oyunlar işbirliği gerektirir. Sırayla oynamayı, paylaşmayı, birlikte yeni oyunlar oluşturmayı öğrendikçe önemli sosyal beceriler (dikkat etme, iletişim (hareketle ve sözel) ve başkalarına uygun tepkiler vermeyi) geliştirmeye başlarlar. Hayali oyunlar farklı roller almayı gerektirdiğinden çok karmaşık sosyal fikirleri de keşfederler. Örneğin sosyal statü, güç, düşmanlık gibi.

 Paylaşma duygusunda artış gösterirler.Paylaşma duygusu emekleyen yaş grubu için yabancı bir kavram olsa da, okul öncesi gruptakiler başkalarının duygu ve hareketlerini anlamaya başlarlar. Çocuklar istedikleri oyuncakları çekerek veya çığlık atarak istemek yerine, paylaşmaya teşvik edildiklerinde ve diğerlerinin de eşit hakkı olduğu öğretildiğinde oyuncağı kibarca isteyebilirler.

 Oyunda anne baba rolü alırlar.Bu yıllarda çoğu çocuk kendi cinsiyetiyle özdeşleşir -erkekler babalarıyla, büyük kardeşleriyle, kızlar da anneleriyle ve diğer kızlara ilgilidir. Evcilik oynarken erkekler doğal olarak baba rolünü, kızlar da anne rolünü alırlar.Kendi ailelerinde veya çevrelerinde gördükleri farkları yansıtacaklardır.Anne ve babalarının farklı ihtiyaçları ve duyguları olduğunu anlarlar.Araştırmalar cinsiyetle ilgili özelliklerin kültür veya aileden etkilendiğini göstermektedir. Anne baba çalışsa ve sorumlulukları eşit paylaşsa bile, çocuklar geleneksel erkek kadın rollerini arkadaşlarının ailelerinde, TV’da ve kitaplarda göreceklerdir. Çocuklar sosyal baskı ve beklentilerin farkındadırlar. Cinsel  kimlikleri ana sınıfına başladıklarında daha da gelişecektir.

 Çocuklar zamanla bağımsız davranışlar gösterirler. Kendi seçimlerini yapmak isterler. Kendi kendine yettiklerini ve ne kadar becerikli olduklarını kanıtlamak isterler. Yürürken anne veya bakıcılarının,öğretmenlerinin önüne geçerler, kendi kıyafetlerini yemeklerini seçmek isterler. Otoriteyi zorlamaya başlarlar.

 Kendini bir bütün olarak algılar (beden, kafa ve duygular). 3 yaşındakiler “Ben, sen, benim” gibi zamirleri öğrenirler. Kendi vücutlarının, sahip olduklarının, haklarının nerede bittiğini ve başkalarının haklarının nerede başladığını anlamada hala güçlük çekseler de, anne babalarının farklı ihtiyaçları ve duygularıyla ayrı insanlar olduklarını anlamaya başlarlar.

 36-48 aylık çocuklardan beklenen genel gelişim özelliklerini kısaca belirttikten sonra yine de her çocuğun kendine özgü ve bir diğerinden farklı olduğunu ve her çocuğun kendi öğrenme hızı, stili ve büyüme hızı olduğunu belirtmekte fayda vardır.

Gelişim hızının bazı dönemlerde yavaşlayıp bazı dönemlerde de hızlanabileceği unutulmamalı, her çocuğun aileden aldığı kalıtım özelliklerinin farklı olduğu gibi içinde yaşadığı aile ortamında ki deneyimlerinin de birbirinden farklı olabileceğini hatırlanmalıdır. Dolayısıyla çocuğun içinde yaşadığı yakın ve uzak çevre gelişimi üzerinde etkili olacaktır. Çocuğun gelişiminde onu zorlamak faydadan çok zarar getirir. Gelişim temposu ve hazır bulunuşluğu ile uyumlu desteklerin çocuğun gelişimine önemli katkı sağlayacağı bir gerçektir. Gelişimin tüm alanlarının önemli olduğu ilkesinden hareketle çocuğun çok yönlü gelişiminin hedef alınmasının önemli olduğu hatırlanmalıdır.